Sandomierz: Zasłużeni dla Niepodległej

W Narodowym Dniu Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda, podczas uroczystości, jaka miała miejsce w Pałacu Prezydenckim, wręczył nominacje oficerskie oraz odznaczenia państwowe osobom zasłużonym dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz pielęgnowania pamięci o Żołnierzach Wyklętych.

Jednym z przyznanych odznaczeń był Orderu Krzyża Niepodległości,  nadawany osobom, które przez dłuższy okres lub w sytuacji skrajnego zagrożenia broniły niepodległości i suwerenności Ojczyzny, walczyły o jej odzyskanie lub podtrzymywały funkcjonowanie instytucji i tradycji Rzeczypospolitej Polskiej.

Odznaczenie to z rąk Prezydenta RP otrzymało jedenaście osób, wśród nich Nikodem Nowakowski i Janusz Kamocki, związani Sandomierzem lub jego najbliższą okolicą urodzeniem, rodzinnymi więzami, latami szkolonymi, konspiracją niepodległościową, a także niewygasłymi nigdy sentymentami.

Nikodem Nowakowski został tym odznaczeniem uhonorowany pośmiertnie – zmarł 11 grudnia 2011 r. w Krakowie. Sandomierzanin z urodzenia (10 II 1927), od 1942 r. konspirator: żołnierz Narodowej Organizacji Wojskowej (pseudonim „Sęp”) następnie – po akcji scaleniowej – żołnierz „sandomierskiego” 2 pułku piechoty Legionów AK – absolwent konspiracyjnego kursu szkoły podchorążych. W czasie akcji „Burza” jako kapral podchorąży przydzielony do ochrony tworzących się w konspiracji władz administracyjnych Sandomierza.

Po rozwiązaniu AK żołnierz (do maja 1946 roku) Inspektoratu „Zofia” Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, pseudonim „Lech”, dowódca plutonu. Dwukrotnie aresztowany (listopad 1944 i styczeń 1945); uczeń konspiracyjnych kompletów, maturzysta sandomierskiego liceum (1946), absolwent krakowskiej AGH – inżynier budownictwa lądowego, doc. dr, wieloletni pracownik naukowy Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie; założyciel uczelnianej „Solidarności”, antykomunista, mocno osadzony w krakowskim środowisku kombatanckim; podtrzymujący przez lata serdeczne związki ze swym rodzinnym miastem i towarzyszami konspiracyjnych dróg.

Drugi z odznaczonych to Janusz Kamocki, ur. 2 sierpnia 1927 roku, potomek ziemiańskiego rodu mocno zaznaczonego w tradycji kulturalnej i patriotycznej Sandomierskiego. Podobnie jak Nikodem Nowakowski, żołnierz sandomierskich struktur Narodowej Organizacji Wojskowej (pseudonim „Orcio”), Armii Krajowej (pseudonim „Mamut” ), powojennej konspiracji w Narodowym Zjednoczeniu Wojskowym (pseudonim „Eders”); absolwent sandomierskiego liceum i studiów etnograficznych na Uniwersytecie Jagiellońskim, dr nauk humanistycznych, długoletni pracownik krakowskiego Muzeum Etnograficznego, naukowiec-podróżnik po wielu krajach i lądach (m.in. Jawa, Singapur, Armenia, Indie, Nepal), badacz polskiego osadnictwa poza granicami ojczyzny, autor wielu książek, naukowych publikacji, pośród nich studium poświęconego strojowi sandomierskiemu (1957).

W służbie sprawie Niepodległej trwał także w latach PRL-u ; w 1963 r. został skazany w Krakowie na rok więzienia pod zarzutem utworzenia organizacji konspiracyjnej i nielegalne posiadanie broni; długo pozostawał w polu zainteresowań Służby Bezpieczeństwa, w latach osiemdziesiątych jeden z liderów małopolskich środowisk niepodległościowych. W wolnej Polsce m.in. odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Mieszkając od siedemdziesięciu lat w Krakowie, „sercem jest w Sandomierzu” (takie wyznanie Janusz Kamocki złożył 20 października 2011 r. podczas spotkania ratuszu w ramach cyklu „Wybitni sandomierzanie”); autor publikacji w „Zeszytach Sandomierskich”, od 2010 Honorowy Członek Towarzystwa Naukowego Sandomierskiego.

info: Krzysztof Burek

foto: UM Sandomierz

Subskrybuj
Powiadom o
2 komentarzy
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments
Głosowałem na A. Dudę !
8 lat temu

Dobrze wybrałem.

Janusz
8 lat temu

A ja na niego nie!!!!!!!!!!

Postaw mi kawę na buycoffee.to
2
0
Would love your thoughts, please comment.x
Skip to content