Festiwal muzyki kameralnej i organowej „MARGARITAE BAROCI” to nowa propozycja Samorządowego Ośrodka Kultury w Nowej Dębie, który jest jego organizatorem. Nazwa „Margaritae Baroci” w języku łacińskim oznacza „Perły Baroku”. Tą nazwą organizator chce nawiązać to stylu muzycznego – baroku – do którego należą wykonywane w ramach festiwalu utwory. Edycja w 2014 roku obejmuje cykl sześciu koncertów, w tym dwa kameralne i cztery organowe.
Pierwszy z cyklu koncert, który odbędzie się w sobotę 25 stycznia w Samorządowym Ośrodku Kultury w Nowej Dębie, wykona Krakowski Zespół Kameralny w składzie:
Katarzyna Mateja – I skrzypce
Elżbieta Górka – II skrzypce
Bogusława Jagielnicka-Hawryszków – altówka
Konrad Górka – wiolonczela
Michał Skiba – kontrabas
Łukasz Mateja – basso continuo
Solistki:
Aleksandra Krawczyk – I skrzypce solo
Nikola Gajownik – II skrzypce solo
W programie:
Jan Sebastian Bach – Koncert na Dwoje Skrzypiec D-moll, BWV 1043, znany również pod nazwą Koncert Podwójny na Skrzypce D-moll.
Składa się z trzech części: Vivace, Largo ma non tanto i Allegro
Dzieło to powstało gdzieś między rokiem 1730 a 1731. Poza dwoma solistami partytura obejmuje smyczki i basso continuo. Bach dokonał też transpozycji na dwa klawikordy (BWV 1062), przenosząc tonację do c-moll.Tonacja molowa na ogół implikuje melancholijną melodię. Koncert Bacha jest jednak majestatyczny, poważny i humanistyczny. „Podwójność” utworu nie jest przypadkowa. W symbolice chrześcijańskiej liczba 2 odnosi się do drugiej Osoby Boskiej, ale także do dwóch natur w Chrystusie, dwóch Testamentów, dwóch głównych przykazań… Jednak głównym zamysłem symbolicznym duetu jest ukazanie jedności Ojca i Syna. Zgodnie z muzyczną funkcją kanonu, jeden głos całkowicie wynika z drugiego – jak Chrystus z Boga. A chociaż melodia kolejnych głosów pozostaje ta sama, są to jednak głosy odrębne.
Forma koncertu bazuje na kanonie i fudze. Część pierwsza, Vivace, jest typową bachowską fugą. Rozpoczynają drugie skrzypce otwierając temat w d-moll. Po czterech taktach wchodzą pierwsze skrzypce z tą samą melodią, ale w tonacji a-moll. Obaj soliści rozpoczynają „pościg”, jeden drugiego, zmieniając role prowadzącego. Kiedy indziej obaj soliści akompaniują sobie nawzajem.
W połowie, drugie skrzypce ponownie rozpoczynają interludium pasażami. Partner podąża za nimi swobodnie. Niespodziewanie ostatnia nuta tej części to akord durowy. Brzmi jednak całkiem na miejscu.
Część druga to pełne wdzięku Largo ma non tanto, które jest uznawane za jedno z najsympatyczniejszych, uroczych melodii Bacha, w całym jego koncertowym dorobku. Ta część, w durowej tonacji, jest bardzo harmonijnym duetem.
Trzecia końcowa część, Allegro, rozpoczyna się nieco dramatycznie w niższych rejestrach skrzypiec. Ta część to ponownie forma fugi. Dialog pomiędzy solistami jest wprost fascynujący, bogaty w wielką pomysłowość, aż do finalnego zwolnienia zmierzającego do typowego barokowego zakończenia.
Koncert Podwójny BWV 1043 jest jedną z najbardziej znanych i lubianych utworów Bacha. Można powiedzieć, że jest on, podobnie jak i kilka innych dzieł Bacha, kwintesencją stylu muzyki barokowej.
Jan Sebastian Bach – Koncert Powójny D-moll BWV 1060, zachował się w postaci kompozycji na dwa klawesyny.Przypuszcza się jednak, że jest to transkrypcja zaginionego koncertu na obój i skrzypce lub ewentualnie dwoje skrzypiec.
Składa się z trzech części: Allegro, Adagio i Allegro.
Skrajne części osnute na przepięknych tematach utrzymują się w dość posępnym klimacie, za to środkowe Adagio to muzyka pełna subtelności, jasnych barw i iście południowej liryki.
Antonio Vivaldi – Koncert A-moll na dwoje skrzypiec, op. 3, nr 8
Utwory Vivaldiego są niezwykle zróżnicowane. Spośród 550 koncertów 350 to utwory na instrumenty solo i orkiestrę (w tym 230 na skrzypce), a reszta to kompozycje na najrozmaitsze zestawy instrumentów, w tym 40 koncertów podwójnych, 30 na kilku solistów, a także kilka na samą orkiestrę. Wśród instrumentów solowych są między innymi fagot, wiolonczela, obój, flet oraz skrzypce. Vivaldi stosował też zestawienia dziwne, np. violę d’amore z lutnią. Nadał on koncertowi formę w jakiej przetrwał on przez 200 lat, ponadto miał wyjątkowy wręcz zmysł orkiestracyjny.
Cztery koncerty znane jako cztery pory roku są fragmentem cyklu dwunastu koncertów z 1723. Jakkolwiek w pełni zasługują na swoją popularność, z pewnością nie są wśród innych kompozycji Vivaldiego, utrzymanych w podobnym klimacie, niczym wyjątkowym. Jego opery są mniej znane, choć zyskują popularność. Z utworów religijnych na uwagę zasługuje słynne Gloria i Judyta triumfująca. Podobnie jak w dziedzinie muzyki orkiestrowej, Vivaldi był równie wydajny w muzyce kameralnej, pisząc np. 40 sonat skrzypcowych i 9 wiolonczelowych.
Na tle innych pracowitych kompozytorów baroku wyróżnia się on żywotności stylu, inwencją melodyczną i oryginalnością. Oprócz przypisywanych mu innowacji w zakresie formy i prowadzenia partii orkiestry, stworzył wczesną muzykę programową, którą najlepiej ilustrują Cztery pory roku. Cykl koncertów zatytułowanych La stravaganza i La tempesta di mare (Burza morska) świadczą o tym, że kompozytor był świadomy charakteru swojej muzyki. W przeciwieństwie do wielu dzieł muzyki poważnej którym nadawano dodatkowe nazwy dużo później, Vivaldi osobiście nadawał nazwy wszystkim swoim utworom.
Większość kompozycji Vivaldiego odkryto w latach 30-tych XX wieku, a ich katalog tematyczny opracował Peter Ryom.
Chociaż Vivaldiemu nie można przypisać głębi Bacha oraz wyrazistości melodycznej Haendla, pozostaje on najwybitniejszym włoskim kompozytorem baroku, którego sława rośnie w miarę ujawniania jego dorobku.
INFORMACJE O WYKONAWCACH
Krakowski Zespół Kameralny założony został w 1994 r. przez Łukasza Mikołaja Mateję – kierownika artystycznego, absolwenta Krakowskiej Akademii Muzycznej w klasie organów prof. Mirosławy Semeniuk-Podrazy oraz, student Chicago Musical College w klasie organów David’a Schreder’a, Stypendysta Roosevelt University.
Krakowski Zespół Kameralny wystąpi w naszym mieście już po raz trzeci, wcześniej gościł u nas w kwietniu prezentując wraz ze swoim zespołem repertuar Antonio Vivaldiego „Cztery Pory Roku”. W jego skład wchodzą znakomici instrumentaliści, absolwenci Akademii Muzycznej w Krakowie. Zespół gra szeroki repertuar, obejmujący dzieła od Renesansu, aż do kompozycji z XX. wieku. Występuje na prestiżowych krajowych i zagranicznych festiwalach. Wykonał kilkaset koncertów w Polsce, Czechach, Austrii, Francji, Niemczech, Libanie i na Słowacji.
Aleksandra Krawczyk jest absolwentką Państwowej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej im. Marcina Józefa Żebrowskiego w Częstochowie w klasie skrzypiec mgr Aleksandry Szwejkowskiej- Belica. Obecnie studiuje w klasie prof. Kai Danczowskiej. W 2007 roku zdobyła II miejsce oraz Nagrodę Specjalną na XI Międzynarodowym Konkursie „Talents for Europe“ im. Bohdana Warchala w Dolnym Kubinie na Słowacji. Zajęła III miejsce na Ogólnopolskich Przesłuchaniach Klas Skrzypiec i Altówki w Elblągu (2008), II miejsce na I Ogólnopolskim Konkursie Skrzypcowym „Młody Wirtuoz” w Krakowie (2013), II miejsce na VII Ogólnopolskim Konkursie Interpretacji Muzycznej w Przemyślu (2013). Posiada również osiągnięcia w zakresie muzyki kameralnej: II mniejsce na XII Międzynarodowym Konkursie „Talents for Europe“ im. Bohdana Warchala na Słowacji (2008), II miejsce na Ogólnopolskich Przesłuchaniach Zespołów Kameralnych w Warszawie (2009), II miejsce na XII Międzynarodowym Konkursie Muzycznym im. Juliusza Zarębskiego w Warszawie (2012).
Wielokrotnie występowała w roli solisty z Orkiestrą Filharmonii Częstochowskiej. Grała na VIII Ogólnopolskim Festiwalu „Sierpień Talentów“ w Katowicach, XXXVII oraz XXXVIII Festiwalu „Muzyka w Starym Krakowie”, I Festiwalu Muzyki Lusławice_Małopolska „Emanacje“ . Koncertowała w Niemczech, Austrii, Francji oraz Włoszech.Od kilku lat jest członkiem międzynarodowej orkiestry „World Youth Orchestra“.
Stypendystka m. in. Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Fundacji J&S Pro Bono Poloniae oraz Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.
Nikola Gajownik od 2010 r. jest studentką Akademii Muzycznej w Krakowie, gdzie kształci się w klasie skrzypiec profesora Wiesława Kwaśnego.Wśród jej licznych osiągnięć artystycznych znajdują się m.in.:
– II m., III m., wyr. – Konkurs Bachowski im. Stanisława Hajzera w Zielonej Górze (2003, 2005, 2009)
– Nagroda Marszałka Województwa Opolskiego „Prymus Opolszczyzny” (2006)
– II m. – Międzynarodowy Konkurs „Talents for Europe” na Słowacji (2006)
– II m., wyr. – Ogólnopolski Konkurs Skrzypcowy „Młody Paganini” w Legnicy (2008, 2009)
– II m. oraz nagroda za najlepsze wykonanie fantazji Telemanna – V Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. G. Ph. Telemanna w Poznaniu (2008)
– stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wybitne osiągnięcia artystyczne, jako laureatka konkursów krajowych i międzynarodowych (2008)
-II m. – Ogólnopolskie Przesłuchania Uczniów Klas Skrzypiec i Altówki Szkół Muzycznych II stopnia w Elblągu (2008)
– III m. (jako członek tria fort.) – Przesłuchania Ogólnopolskie Zespołów Kameralnych szkół muzycznych II stopnia w Warszawie (2009)
– stypendium Otwartej Filharmonii Agrafki Muzycznej (2009)
– wyr. – III Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. H. W. Ernsta i K. Szymanowskiego we Wrocławiu (2012).
Wielokrotnie koncertowała w kraju i za granicą (Francja, Niemcy, Włochy) jako solistka, członek zespołów kameralnych lub orkiestr. W 2013 roku brała udział w szeregu koncertów wraz z Berlin Festiwal Orchestra m.in. w Filharmonii Berlińskiej. Swoje umiejętności rozwijała na kursach mistrzowskich pod kierunkiem tak wybitnych pedagogów jak Zakhar Bron, Wanda Wiłkomirska, Janusz Kucharski, Marcin Baranowski, Robert Szreder, Krzysztof Jakowicz, Grigorij Żyslin czy Krzysztof Węgrzyn.
Koncert rozpocznie się o godz.18, w sali widowiskowej Samorządowego Ośrodka Kultury w Nowej Dębie. Wstęp na koncert bezpłatny – obowiązują darmowe wejściówki dostępne w sekretariacie SOK.
Program festiwalu „MARGARITAE BAROCI”: tutaj
info: SOK Nowa Dęba
kiedy zagra Wodecki ??? On tez zaczynał od Bacha