Projekt budżetu Sandomierz na 2026 rok pokazuje ostrożne i zachowawcze podejście do finansów miasta. Dochody i wydatki zostały zaplanowane niemal na tym samym poziomie, a całość ma zamknąć się niewielką nadwyżką, która – zgodnie z założeniami – zostanie przeznaczona na spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań. To budżet nastawiony raczej na stabilizację niż na dynamiczny rozwój finansowany długiem.
Budżet bez deficytu
W 2026 roku miasto planuje dochody w wysokości 204,5 mln zł, przy wydatkach na poziomie 203,3 mln zł. Oznacza to nadwyżkę budżetową w kwocie 1,2 mln zł, która w całości ma zostać przeznaczona na spłatę rat kredytu.
Jednocześnie spełniony zostaje wymóg ustawowy – dochody bieżące (166,4 mln zł) przewyższają wydatki bieżące (158,9 mln zł), co oznacza, że bieżące funkcjonowanie miasta nie jest finansowane zadłużeniem.
Dochody
Najważniejszym źródłem dochodów pozostają wpływy bieżące, w szczególności udziały w podatkach dochodowych. W 2026 roku dochody z PIT zaplanowano na 85,3 mln zł, co oznacza wzrost o ponad 11 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim. Dochody z CIT oszacowano na 4,56 mln zł, przy zachowaniu ostrożnych prognoz na kolejne lata.
Dochody majątkowe wyniosą 38,1 mln zł i w przeważającej części pochodzą ze środków zewnętrznych:
26,1 mln zł z Rządowego Funduszu Polski Ład,
4,77 mln zł z Krajowego Planu Odbudowy,
3,26 mln zł z Funduszy Europejskich.
Dodatkowo miasto planuje sprzedaż majątku za ok. 2,83 mln zł, obejmującą m.in. nieruchomości i lokale mieszkalne.
Wydatki
Wydatki bieżące w 2026 roku zaplanowano na 158,9 mln zł i to one w największym stopniu kształtują realną kondycję finansową miasta. Największą pozycją – podobnie jak w większości samorządów – pozostaje oświata, która pochłonie około 65–70 mln zł, czyli blisko 40–45 proc. wszystkich wydatków bieżących. Kwota ta obejmuje przede wszystkim wynagrodzenia nauczycieli i pracowników obsługi, utrzymanie szkół i przedszkoli oraz rosnące koszty energii i usług.
Na pomoc społeczną i wsparcie rodzin miasto przeznaczy około 25–30 mln zł, obejmując m.in. świadczenia społeczne, funkcjonowanie MOPS oraz zadania realizowane na zlecenie administracji rządowej. Transport i łączność, w tym utrzymanie dróg, komunikacji lokalnej i infrastruktury to wydatek rzędu 15–18 mln zł.
Znaczące środki pochłonie również gospodarka komunalna i ochrona środowiska – około 12–14 mln zł, obejmujące m.in. system gospodarki odpadami, utrzymanie zieleni i oświetlenie uliczne. Na kulturę, sport i rekreację zaplanowano łącznie około 8–10 mln zł, a na administrację publiczną i bieżące funkcjonowanie urzędu miasta – około 14–16 mln zł.
Na wydatki inwestycyjne przeznaczono 44,4 mln zł, co stanowi niespełna 22 proc. całego budżetu. Poziom ten pozwala na realizację zaplanowanych przedsięwzięć – głównie kontynuowanych z lat wcześniejszych i współfinansowanych ze środków zewnętrznych – bez nadmiernego obciążania finansów miasta i bez konieczności zaciągania nowych długoterminowych kredytów.
Najważniejsze inwestycje – głównie kontynuacje
Rok 2026 nie przynosi przełomowych, zupełnie nowych inwestycji. Dominują kontynuacje zadań rozpoczętych w poprzednich latach, w większości współfinansowane ze środków zewnętrznych. Najważniejsze z nich to:
Przebudowa krytej pływalni i kompleksowa modernizacja obiektu – ok. 8 mln zł w 2026 r., zakończenie zadania,
Rozwój infrastruktury sportowej, drogowej i parkingów – ponad 10 mln zł dofinansowania z Polskiego Ładu,
Rozwój terenów inwestycyjnych i infrastruktury drogowej – 8,4 mln zł,
Termomodernizacje (Port Kultury, SP nr 1, Przedszkole nr 3, kamienice w centrum miasta) – kilka milionów złotych ze środków KPO,
Rozwój infrastruktury kultury – projekt wieloletni realizowany do 2029 roku,
Przebudowy ulic Brzoskwiniowej i Chwałeckiej – realizacja w latach 2026–2027,
mniejsze zadania, m.in. modernizacja zaplecza stadionu miejskiego, projekt „Dostępna pływalnia” oraz prace przy terenach nad Wisłą.
Kredyt
W projekcie budżetu przewidziano możliwość zaciągnięcia kredytu krótkoterminowego do 6 mln zł, jednak wyłącznie na pokrycie przejściowego deficytu budżetu w trakcie roku. Chodzi o standardowe narzędzie płynnościowe, wykorzystywane w sytuacji przesunięć wpływów dochodów, np. dotacji czy udziałów podatkowych. Kredyt ten nie jest przeznaczony na finansowanie inwestycji ani deficytu i – zgodnie z założeniami – nie zwiększy zadłużenia miasta na koniec 2026 roku, ponieważ ma zostać spłacony w tym samym roku budżetowym.
Zadłużenie
W dokumentach finansowych wskazywano, że planowane zadłużenie miasta na koniec 2025 roku miało wynieść około 43,5 mln zł. Jest to wartość planowa, wynikająca z wcześniejszych uchwał i opinii Regionalnej Izby Obrachunkowej.
Faktyczna wysokość zadłużenia na koniec 2025 roku będzie znana dopiero po publikacji sprawozdania z wykonania budżetu w 2026 roku.
Sesja budżetowa w Sandomierzu zaplanowana została na poniedziałek 22 grudnia br.
foto: UM Sandomierz
