W tradycji chrześcijańskiej Tłusty Czwartek był początkiem Tłustego Tygodnia – okresu wielkiego obżarstwa i zabawy. Należało się wtedy najeść do syta, przez zbliżającym się 40 dniowym postem. Początkowo nasi przodkowie zastawiali stół tłustymi kiełbasami, kaszą, słoniną, boczkiem i wódką. Ówczesnymi pączkami były kulki z chlebowego ciasta, smażone na smalcu i nadziewane słoniną oraz mięsem.
Słodkie paczki pojawiły się dopiero w XVI wieku a zaokrągliły się na przełomie XVII i XVIII. Zwano je zresztą nie tylko pączkami, ale również blinami, babałuchami lub – na Śląsku – kreplami (od niemieckiego Krapfen, oznaczającego ciasto smażone na tłuszczu).
PĄCZKI JAK POCISKI
O pączkach pisze w XVIII w. pamiętnikarz i historyk Jędrzej Kitowicz, który w swoim „Opisie obyczajów i dziejów za panowania Augusta III” tak opowiadał o pączkowych metamorfozach: „Staroświeckim pączkiem trafiwszy w oko mógłby go podsinić, dziś pączek jest tak pulchny, tak lekki, że ścisnąwszy go w ręku znowu się rozciąga i pęcznieje do swojej objętości, a wiatr zdmuchnąłby go z półmiska”.
PĄCZEK Z WRÓŻBĄ
Dawniej przyrządzając pączki nadziewało się niektóre migdałem lub orzechem. Wierzono, że kto na nie trafi, będzie miał w życiu szczęście.Dziś obok lukrowanych, obsypanych pudrem lub kandyzowaną skórką pomarańczy, z różą, marmoladą lub budyniem, popularne stały się również pączki z wróżbą, zagadką lub tzw. niespodzianką.
SZCZĘŚLIWY NARÓD
Tradycja głosi, że kto nie spróbuje w Tłusty Czwartek pączka, temu nie będzie się wiodło.
Współcześnie w „Tłusty Czwartek” Polacy zjadają ich bagatela 100 milionów.
Aby spalić kalorie po zjedzeniu jednego pączka należy poddać się ćwiczeniom np. bieganiu przez 30 minut, bo przeciętny pączek może zawierać od 200 do nawet 300 kcal.
REKORDZIŚCI
W Poznaniu, co roku odbywają się Mistrzostwa w jedzeniu pączków na czas. Ubiegłoroczny triumfator na pochłonięcie 10 sztuk pączków potrzebował – 5 minut i 36 sekund. Nie pobity został tym samym zeszłoroczny rekord, który wyniósł 4 minuty i 12 sekund.
NAJWIĘKSZY PĄCZEK ŚWIATA
Ważył 393.72 kg miał średnicę 1.83 m, a grubość wynosiła 0.5 m, Pączek Bruegger’a powstał w 2004 i wystawiony został na stanowych targach w Nowym Yorku.
Pączek był tak wielki, że musiano stworzyć specjalne urządzenie do jego wypieku, a do przeniesienia użyto małego dźwigu.