W sobotę, 17 marca 2012 r., o godz. 12.00, w sandomierskim Zamku nastąpi uroczyste otwarcie wystawy pt. JACEK & RAFAŁ MALCZEWSCY przygotowanej przy współpracy z Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu.
Jacek Malczewski (Radom 1854 – Kraków 1929)
Urodził się 14 lipca 1854 r. w Radomiu. Był synem Juliana Malczewskiego,i Marii z Szymanowskich. W latach 1886 – 1887 Jacek Malczewski przebywał w Monachium gdzie zetknął się z twórczością Arnolda Boecklina, Hansa Thomy, Franza Stucka. W październiku 1877 ożenił się z Marią Gralewską. W 1888 r. urodziła się ukochana córka Julia, a w 1892 syn Rafał – przyszły malarz. W latach 1894 – 1896 powstały dwa bardzo ważne symboliczne obrazy „Melancholia” i „Błędne koło”. Około 1900 r. Jacek Malczewski związał się uczuciowo z Marią Balową, była ona przez wiele lat wielką miłością artysty. W latach 1900-1920 powstały najwspanialsze obrazy artysty; cykl „Zatrutych studni”, liczne autoportrety, znakomite obrazy o tematyce sakralnej, symboliczne portrety przyjaciół i przedstawicieli elity kulturalnej Krakowa, wspomnieniowy cykl „Moje życie” odniesiony w całości do miejsca dzieciństwa – do Wielgiego. W 1925 r. uroczyście uczczono pięćdziesięciolecie pracy twórczej artysty. W Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Lwowie urządzono wielkie wystawy jubileuszowe.
Jacek Malczewski zmarł 8 października 1929 r. w Krakowie. Został pochowany w podziemiach kościoła oo. Paulinów na Skałce w Krakowie.
Rafał Malczewski (Kraków 1892 – Montreal 1965)
Urodził się 24 października 1892 r. w Krakowie. Był synem Jacka Malczewskiego i Marii z Gralewskich. Malarstwa uczył się obserwując ojca w pracowni. Zamiłowany taternik. W 1917 r. osiadł wspólnie ze swoją żoną Bronisławą Dziadosz w Zakopanem. Miał dwoje dzieci syna Krzysztofa i córkę Zofię. Przyjaźnił się m. in. ze Stanisławem Ignacym Witkiewiczem, Karolem Szymanowskimi, Karolem Stryjeńskim. W 1934 r. namalował cykl obrazów o tematyce przemysłowej z Górnego Śląska, a w 1938 r. z Centralnego Okręgu Przemysłowego. W grudniu 1939 r. wraz z towarzyszką życia Zofią Mikucką przedarł się z okupowanego kraju przez Słowację, Węgry i Francję (1940) do Brazylii (1941 – 1942). Zafascynowany egzotyczną przyrodą tworzył barwne, ekspresyjne pejzaże utrzymane w baśniowym klimacie. Jesienią 1942 osiadł na stałe w Montrealu i pozostał tam do końca życia. W Kanadzie malował pejzaże z Gór Skalistych, wodospady, jeziora, koryta rzek. W 1957 uległ częściowemu paraliżowi kładącemu kres jego twórczości malarskiej. Był także pisarzem, jego dorobek literacki to książki: ”Narkotyk gór”, „W pępku świata. Wspomnienia o Zakopanem”, „Późna jesień”.
Zmarł 15 lutego 1965 r. w Montrealu, gdzie został pochowany na cmentarzu Cote des Neigres.
