„Gdy pod naporem wrogów wiary i kultury, prących od wschodu, poczęły trzeszczeć wiązania świeżo wskrzeszonej Polski, młodzież tutejsza i okoliczna, pod wpływem starych i nowych z r. 1863 tradycji dzikowskich, świadomie i gorąco na apel Rządu Obrony Narodowej, stawia się do mnie, ja zaś spośród zgłoszonych zorganizowałem oddział Ochotników Dzikowskich konny i pieszy i spod murów zamku w sierpniu 1920 r. wysłałem na plac boju. Zdzisław Tarnowski”
Dziś w Zamku Tarnowskich w Dzikowie odbyły się uroczystości upamiętniające wymarsz ponad 50 osobowego oddziału tzw. Ochotników Dzikowskich, na wojnę polsko-bolszewicką w 1920 roku. Oddział został stworzony z inicjatywy hrabiego Zdzisława Tarnowskiego i w dużej mierze przez niego wyekwipowany. W uzbrojeniu i umundurowaniu pomogli okoliczni ziemianie oraz miejscowy posterunek policji.
Kiedy niebawem właściciel Dzikowa hr. Zdzisław Tarnowski ogłosił, że własnym kosztem wyekwipuje i dostawi do wojska 50 ochotników, wśród nich 12 kawalerzystów z końmi, wieść ta rozeszła się w ciągu dnia po okolicy, wzmagając zapał wśród ludności. Po paru dniach liczba ochotników była wypełniona. Jako pierwszy żołnierz werbowanego przez ojca oddziału, stanął drugi z rzędu 17-letni jego syn. Pospieszyli ze zgłoszeniami oficjaliści majątku i synowie służby, tudzież młodzi włościanie z dóbr dzikowskich. Zmobilizowano rzemieślników miasteczka. Hr. Zdzisławowa Tarnowska dostarczyła wszelkich potrzebnych materiałów tak, że w ciągu tygodnia oddział stanął w pełnym mundurze – pisał Michał Marczak, w 1920 r w czasopiśmie „Czas”
– Pokonanie armii bolszewickiej w sierpniu 1920 r., było wydarzeniem nie tylko na miarę polską ratującym naszą wolność na 20 lat, ale miało również wymiar ogólnoeuropejski. Bolszewicy przed uderzeniem na Polskę mieli plan, którego inicjatorem był najbliższy doradca Lenina, Lew Trocki, twierdzący, że droga do europejskiej rewolucji wiedzie po trupie Polski. Na apel o tworzenie oddziałów ochotniczych, jedna z takich inicjatyw wyszła stąd z Dzikowa – mówił dziś dyrektor muzeum Tadeusz Zych.
Szczegóły w materiale video. Zapraszamy
foto&video: Piotr Morawski
