Do 9 stycznia 2018 roku, w Tarnobrzeskim Domu Kultury prezentowana będzie wystawa pt. ” Plakat Teatralny ze zbiorów TDK”. Większość plakatów zj kolekcji, towarzyszyła spektaklom prezentowanym na scenie TDK podczas legendarnej już Barbórkowej Dramy Teatralnej.
„Plakat? To idea, pomysł, dzięki któremu czeka się na rozwinięcie”
Roman Cieślewicz
Szczytowy rozwój tej dziedziny sztuki nastąpił wraz z rozkwitem tzw. „polskiej szkoły plakatu” (określenie krytyków światowych) w latach 50 -tych XX wieku. Odnosiła ona sukcesy dzięki swobodnej interpretacji tematu i wprowadzeniu do języka plakatu skrótu myślowego, symbolu i metafory. Wyzwolenie się od zasad reklamy oraz sztywnych wymogów formalnych przyczyniło się do niespotykanego w plakacie międzywojennym ujawnieniu osobowości i myśli autora. Możliwość demonstrowania własnego odczuwania i intelektu stała się zasadą i pozostała cechą rozpoznawczą polskiej szkoły, a równocześnie jednym z nielicznych punktów wspólnych łączących plakaty wykonane w rozmaitych stylach i technikach.”Wszystko polega na umiejętności zagrania cudzego tematu po swojemu” – to stwierdzenie Lenicy stało się wyznacznikiem numer jeden dobrego plakatu.
Jej przedstawiciele to: Henryk Tomaszewski, Eryk Lipiński, Roman Cieślewicz, Jan Lenica, Jan Młodożeniec, Franciszek Starowieyski, Waldemar Świerzy, Wojciech Zamecznik, Wojciech Fangor, Rosław Szaybo, Maciej Urbaniec. W latach 70- tych zadebiutowała nowa generacja grafików m.in.: Andrzej Pągowski, Lech Majewski, Rafał Olbiński, Roman Kalarus i Max Drewiński. Autorski plakat dzięki wspaniałej narracji, kulturze wizualnej, klimatowi, jaki stwarza, wesołości, zadumy, – zaciekawia i wywołuje refleksję. Dobre plakaty podlegają regule trzech „i” – informują treścią, ilustrują kompozycją graficzną oraz inspirują niepowtarzalnością.
Twórcy plakatów odwoływali sie do wrażliwości i inteligencji odbiorcy. Swoimi wspaniałymi malarskimi i rysunkowymi pracami z plastyczną metaforą bądź groteską, przyciągają oczy gości największej galerii świata- galerii ulicy.
Ekspozycja w Galerii TDK zawiera prace największych polskich grafików. W zbiorach znajdują się plakaty: Jana Młodożeńca, Henryka Tomaszewskiego, Romana Cieślewicza, Rolanda Topora, Marcina Stajewskiego, Rosława Szaybo, Franciszka Starowieyskiego i Andrzeja Pągowskiego.
Oś główną ekspozycji stanowi twórczość Andrzeja Pągowskiego. Jest to twórca wybitny, czołowy przedstawiciel wolnej od komercji polskiej szkoły plakatu, uczeń Waldemara Świerzego. Wszechstronny i prężny artysta, którego prace łączy charakterystyczny warsztat – żywiołowy rysunek odręczny emanujący szarżującym gestem. Dzięki charakterystycznemu ruchowi nadgarstka prace Andrzeja Pągowskiego odbierane są jako autentyczne i zaangażowane. Od momentu debiutu, w 1977 roku artysta wciąż działa- tworzy logotypy, billboardy, okładki płytowe, spoty, angażuje się w kampanie społeczne, w ważne wydarzenia kulturalne, tworzy scenografie. Od kliku lat uprawia malarstwo w technice print druk na płótnie. W stałej galerii portalu Wirtualna Polska komentuje bieżącą sytuację polityczną naszego kraju.
Jego prace są wielokrotnie nagradzane w prestiżowych konkursach, znajdują się w zbiorach państwowych i prywatnych w Europie i USA. Jest właścicielem i dyrektorem kreatywnym firmy KreacjaPro.
„Dziś już artysta nie może robić, co mu w duszy gra, tylko jest zamówienie i plastyk ma wykonać to, za co mu płacą – mówi. Mnie się udaje przemycać swoje pomysły, bo do reklamy przeszedłem już ze znanym nazwiskiem.” Tak artysta mówi o swej sztuce.
Wśród prezentowanych na wystawie obiektów znajdują się plakaty:
Henryka Tomaszewskiego – mistrza nad mistrze, z jego specyficznym stylem opartym na oszczędnym rysunku i czytelnym aforyźmie oraz dowcipie i charakterystycznym piśmie odręcznym.
Jana Młodożeńca – mistrza malarskiej formy, dla którego kolor i dowcip stanowią wartość nadrzędną.
Romana Cieślewicza – głównego twórcy „polskiej szkoły plakatu” z jego niezwykłością skojarzeń, wymyślną strukturą i drapieżną ekspresją, którą wzbogacił o nowoczesną fotografię i kreatywny fotomontaż.
Rosława Szaybo – projektanta okładek płyt winylowych dla największych gwiazd muzyki XX wieku, m.in. dla Judas Priest, Chicago, The Clash, Krzysztofa Komedy i Janice Joplin, studenta Henryka Tomaszewskiego i Wojciecha Fangora.
Franciszka Starowieyskiego – z jego sztuką plakatu rysunkowo-malarskiego nawiązującego do stylu i proporcji sztuki baroku, nieskrępowanego w wyrazie malarza teatru wyobraźni.
Marcina Stajewskiego – artysty projektującego od blisko 40 lat scenografie i oprawę plastyczną dla Teatru Ateneum w Warszawie, „Prostota, umiar, elegancja” to perspektywa, która wyznacza sposób jego twórczego patrzenia na sztukę. Autor kilkunastu scenografii do spektakli prezentowanych podczas BDT w Tarnobrzegu.
Jerzego Czerniawskiego – artysty współtworzącego grupę plakacistów tzw. „czwórkę wrocławską” (Jan Jaromir Aleksiun, Jerzy Czerniawski, Jan Sawka, Eugeniusz Get-Stankiewicz). Jego plakaty znajdują się w kolekcjach i muzeach na całym świecie m.in. w Museum of Modern Art (MoMA) w Nowym Jorku.
Jana Sawki – który w swojej karierze współpracował m. in. z amerykańskim zespołem rockowym „Grateful Dead”, rysował dla „New York Times” i zaprojektował teatry Jean Cocteau Repertory oraz Samuel Beckett Theater. Miał 70 własnych wystaw w galeriach i muzeach na całym świecie.
Wiktora Sadowskiego – artysty, który studiował na ASP w Warszawie, w pracowni prof. H. Tomaszewskiego, twórcy odrębnego, obdarzonego niepospolitym talentem, ale i własnym charakterem pisma, znakomitym warsztatem i nieszablonowym poczuciem malarskiej metafory. Jego drapieżne, brutalne, nierzadko krwawe ale przy tym niejednoznaczne i poetyckie plakatowe obrazy szybko zyskały mu uznanie i prestiż.
Rolanda Topora – kpiarza, humanisty, wroga komunałów, mistrza czarnego humoru i niepoprawności politycznej
kurator wystawy Elżbieta Miśkiewicz – Zamojska
info: TDK
