Czym były kasyna oficerskie?

Jeszcze nieco ponad dekadę temu w przestrzeni publicznej funkcjonowały tak zwane kasyna oficerskie. Były to obiekty pełniące różne funkcje dla polskiego wojska, ale nie trzeba było być żołnierzem, żeby z nich korzystać.

Z racji swojej wszechstronności, kasyna mogłyby z powodzeniem być wykorzystywane do dzisiaj, ale zakończyły swoją służbę ze względów organizacyjnych i finansowych.

Włoski rodowód

Nazwa tych obiektów niewiele ma wspólnego z tym, co znamy pod pojęciem współczesnego kasyna, ale pewne związki historyczne istnieją. Określenie wywodzi się z języka włoskiego, od słowa ‘casa’ oznaczającego “mały domek”.

Co ciekawe, Włosi używali tego terminu w stosunku do wielu budynków o różnych funkcjach. Mógł to być domek letniskowy, czy też klub towarzyski, a z czasem obiekty przypominające dzisiejsze kasyna. Pierwsze kasyno z prawdziwego zdarzenia powstało właśnie we Włoszech w 1638 roku. Było to Ridotto w Wenecji.

Przez pewien czas wojskowe kasyna stanowiły stały i ważny element wyposażenia jednostek. Ich podstawową funkcją było odpłatne żywienie kadry, członków rodziny żołnierzy i innych osób związanych z armią. Warunki były więc dość ściśle określone. Obiekty te były odrębnymi, pod względem organizacyjnym i majątkowym, gospodarstwami pomocniczymi. Ich powstawanie odbywało się na podobnych zasadach jak w armiach innych krajów.

Kasyna oficerskie w Polsce pojawiały się w różnych miejscach, co oczywiście miało związek z mobilnością wojsk. Z tego względu dzielono kasyna na stałe i polowe. W zależności od wielkości stałe kasyna mogły być garnizonowe, oddziałowe lub reprezentacyjne. Polowe prowadziły działalność w okresie ćwiczeń i pokazów.

Centrum towarzyskie

Wzorem włoskim, kasyna oficerskie z biegiem czasu ewoluowały, rozszerzając zakres swojej działalności, co regulowały odpowiednie statuty. Na przykład instrukcja z roku 1923 określała niezbędne elementy, które nowobudowane kasyna bezwzględnie powinny zawierać. Były to między innymi pokoje gier, sale zebrań, stołówki czy biblioteki.

Poza możliwością spożycia posiłku kasyna spełniały przede wszystkim funkcje rekreacyjne i rozrywkowe. Miłośnicy takich gier jak ruletka, blackjack, poker online czy popularne maszyny wrzutowe zapewne zastanawiają się czy kasyna oficerskie miały coś wspólnego z ich ulubioną rozrywką. Jako, że na przykład gra w karty jest popularnym sposobem spędzania wolnego czasu, nie tylko wśród żołnierzy, w pewnym sensie można odpowiedzieć twierdząco.

W kasynach oficerskich działo się sporo. Im bardziej rozbudowane pomieszczenia, tym więcej możliwości. Organizowane zatem wszelkiego rodzaju bale i imprezy taneczne, gry towarzyskie, spektakle teatralne i koncerty, a nawet wystawy i turnieje sportowe. W godzinach pracy załatwiano ważne sprawy służbowe, a w czasie wolnym spotykano się w grupach kolegów.

Co stało się z kasynami?

Na podstawie rozporządzenia Ministerstwa Obronny Narodowej polskie kasyna oficerskie poddano likwidacji, która nastąpiła do 31 grudnia 2010 roku. Ówczesny minister obrony, Bogdan Klich, podkreślił konieczność wykonywania przez Wojsko Polskie swoich podstawowych funkcji związanych z działaniami militarnymi, kosztem tych pomocniczych. Wyraził również przekonanie, że usługi wykonywane niegdyś przez kasyna mogą zostać zastąpione poprzez wykorzystanie podmiotów zewnętrznych.

Nie stało się oczywiście tak, że budynki dawnych kasyn zniknęły całkowicie. Musiały one zostać w jakichś sposób zagospodarowane. W dużej mierze wiązało się to ze zmianą właściciela. W zależności od możliwości finansowych i pomysłu, ich los bywał różny. W Sandomierzu w miejscu dawnego kasyna znajduje się restauracja. Niejednokrotnie też budynki służyły lokalnym społecznościom, często jako muzea czy domy kultury.

reklama