5 maja w Nowej Dębie odbyła się XXI Podkarpacka i X Ogólnopolska Parada Straży Wielkanocnych „TURKI 2013”. Do Nowej Dęby w tym szczególnym dniu przybyło aż 34 oddziały Turków, 10 Orkiestr Dętych oraz 4 grupy Mażoretek (w tym mistrzynie Polski południowo-wschodniej 2013 Mażoretki „Diament” z Chmielowa).
W musztrach paradnych zaprezentowały się grupy z następujących miejscowości: Nowa Dęba, Wielopole Skrzyńskie, Jelenia Góra, Iwanowice, Grodzisko Dolne, Grodzisko Górne, Chodaczów, Brzóza Królewska, Zmysłówka, Tryńcza, Myczków, Jagiełła, Wierzawice, Gorzyce, Ujezna, Kuryłówka, Dębno, Żołynia, Bieździedza, Budy Łańcuckie, Giedlarowa, Gorliczyna, Latoszyn, Gwizdów, Mazury, Grzęska, Dzikowiec, Spie, Świętoniowa, Raniżów, Werynia, Gniewczyna Łańcucka, Maćkowice, Majdan Zbydniowski, Nowa Sarzyna.
Przy okazji tego wydarzenia Nowa Dęba świętowała 10-lecie działalności Honorowej Straży Wielkanocnej przy parafii Matki Bożej Królowej Polski. Z tej okazji Samorządowy Ośrodek Kultury w Nowej Dębie wydał pamiątkowy album, który bezpłatnie mógł otrzymać każdy z występujących uczestników parady „Turki 2013”.
– Serdecznie dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji tego wspaniałego widowiska. Dziękuję tym, którzy przybyli jako uczestnicy i jako goście. Niech ta niesamowicie barwna i historyczna tradycja będzie kontynuowana przez kolejne lata, by ciągle żyła w sercach Polaków – komentuje dyrektor SOK, Krystian Rzemień.
***********
Święta Wielkanocne od lat związane są z tradycją straży grobowych zwanych Turkami. Dla wielu miejscowości w naszym kraju charakterystyczną scenerią Grobu Chrystusa są straże grobowe strzegące go od Wielkiego Piątku do mszy rezurekcyjnej w Niedzielę Wielkanocną. Tradycja ta wywodzi się z czasów wyprawy wojennej króla Polski Jana III Sobieskiego pod Wiedeń w 1683 r. W odsieczy wiedeńskiej mieli brać udział powołani do „chłopskiego wojska” chłopi z różnych wsi. Kiedy wracali po zwycięskiej bitwie, byli przebrani w zdobyte stroje. Wchodząc do swoich wsi udawali się do kościołów, aby podziękować za szczęśliwy powrót. W pierwszych chwilach miejscowi ludzi nawet uciekali przed nimi, nie poznając swoich krajanów w orientalnych przebraniach. W ten sposób narodziła się tradycja straży grobowych i ich nazwa „Turki”. Tradycja ta jest „żywa” po dziś dzień. Od tamtego czasu co roku przy Grobie Chrystusa w czasie Świąt Wielkanocnych pełniona jest warta. W niektórych częściach kraju, w Wielką Niedzielę i Poniedziałek Wielkanocny oddziały grobowe składają życzenia mieszkańcom miast i wiosek. W kościołach wartę przy Grobie pełnia nie tylko strażacy, można spotkać także oddziały przebrane w różnorodne stroje. Każdy region ma swój charakterystyczny mundur, cechujący się wielobarwnością. W niektórych miejscowościach Województwa Podkarpackiego do dziś formowane są specjalne oddziały straży grobowej. Straż Wielkanocna funkcjonuje także pod innymi nazwami: „Grobowcy”, „Krakusy” lub „wojsko Kościuszkowskie”. Wielobarwne oddziały „Turków” są dumą wielu miejscowości i główna atrakcją Świąt Wielkanocnych w tych miejscowościach. Oddziały Honorowych Straży Grobowych uczestniczą nie tylko w obchodach Wielkanocny, ale także w innych wydarzeniach dotyczących danej społeczności.
foto&info: Samorządowy Ośrodek Kultury w Nowej Dębie
a gdzie damian barzycki ??