24 października ZUS kończy 90. lat istnienia. A jak długo ZUS istnieje w Tarnobrzegu?

24 października 1934 r. Prezydent Ignacy Mościcki podpisał rozporządzenie powołujące do życia Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W Tarnobrzegu placówka rozpoczęła swoją działalność 42. lata później.

Po scaleniu systemu ubezpieczeń społecznych – ZUS staje się ważną instytucją realizującą zadania z zakresu polityki społecznej państwa.Zgodnie ze swoim statutem podejmuje również działalność edukacyjną i prewencyjną (wystawy higieniczne, plakaty promujące bhp czy finansowanie kolonii letnich dla dzieci). Środki pochodzące z nadwyżek finansowych, które powstały dzięki reinwestycji składek ubezpieczeniowych, ZUS przeznacza na projekty budowlane (szpitale, sanatoria, budynki mieszkalne) oraz prozdrowotne.

W czasie II wojny światowej ZUS zapisał w swojej historii chlubne karty. Po klęsce wrześniowej zrujnowane zostały finanse funduszy ubezpieczeniowych. Polska podzielona jest między dwóch okupantów. ZUS funkcjonuje tylko na terenie Gubernatorstwa: wypłaca ograniczane przez okupanta świadczenia i daje zatrudnienie, często ratując tym życie wielu osób. Na terenach zajętych przez ZSRR polskie instytucje państwowe przestają istnieć.

Działając jako legalnie tolerowana instytucja, ZUS stał się jedynym ośrodkiem pomocy dla umęczonego okupacją polskiego społeczeństwa a także ważnym elementem wspierania działalności nielegalnego Państwa Podziemnego. Pracownicy ZUS powszechnie wystawiali fikcyjne zaświadczenia o zatrudnieniu, co umożliwiało prowadzenie działalności konspiracyjnej. Ci, którzy nie brali udziału w ruchu oporu mogli liczyć na renty i zapomogi, przyznawane często z dużą wyrozumiałością, a nawet z pominięciem obowiązujących przepisów. W 1943 r., mimo poważnych ograniczeń, świadczenia pobierało 105 tys. osób. Wielu ludzi ratowało to przed pracami przymusowymi, które niejednokrotnie były równoznaczne z wyrokiem śmierci. Dla setek rodzin niewielkie zapomogi bywały często jedynym źródłem utrzymania.

Powstanie Warszawskie, trwające od 1 sierpnia 1944 roku przez 63 dni, mobilizuje wielu pracowników i współpracowników ZUS. W Powstaniu wzięło udział około 60 pracowników ZUS. Pracownice Centrali ZUS i ubezpieczalni społecznych podległych pod ZUS, które przeszły wcześniej odpowiednie szkolenia, biorą udział w Powstaniu jako sanitariuszki i łączniczki. W gmachu przy ul. Czerniakowskiej 231, w którym przed wojną mieściła się Centrala ZUS i szpital ubezpieczalni społecznej, urządzony zostaje polowy szpital powstańczy.

ZUS przez cały okres swojego istnienia był i pozostaje nadal instytucją nowoczesną, która gwarantuje terminową wypłatę świadczeń. Przed wojną ZUS był jedną z najnowocześniejszych instytucji ubezpieczeniowych w Europie. Dziś ZUS jest również instytucją docenianą na arenie międzynarodowej, finansuje rehabilitację, realizuje projekty edukacyjne, współpracuje z ośrodkami naukowymi i jest liderem wśród instytucji administracji publicznej zarówno pod względem wprowadzania innowacyjnych projektów z dziedziny e-administracji, jak też zarządzania instytucją.

W XXI wieku ZUS stał się liderem w administracji publicznej w dziedzinie wprowadzania e-usług takich jak e-Składka, e-ZLA czy e-akta. Rozpoczął także zakrojone na szeroką skalę projekty edukacyjne i współpracę z uczelniami oraz ośrodkami naukowymi. ZUS finansuje także Program Rehabilitacji w Ramach Prewencji Rentowej, z którego mogą korzystać wszyscy pracujący zawodowo ubezpieczeni. Jest to pewnego rodzaju częściowy (bo dotyczący tylko rehabilitacji) powrót do koncepcji przedwojennej, w której lecznictwo i rehabilitacja były ściśle powiązane z ubezpieczeniem społecznym. Stoi na straży praw i przywilejów ubezpieczonych i aktywnie włącza się w tworzenie polityki społecznej. Dba o jak najlepszą jakość obsługi klienta, troszczy się o zdrowie i sprawność ubezpieczonych, dba o edukację w dziedzinie ubezpieczeń społecznych.

W ostatnich latach ZUS realizuje nowe zadania na rzecz różnych grup ludności, zwłaszcza dla rodzin. Ten nowy obszar działalności sprawia, że ZUS zaczyna pełnić funkcję zakładu usług społecznych. W coraz większym zakresie wykorzystuje nowoczesne technologie informatyczne, które wraz z cyfryzacją i automatyzacją pozwalają na sprawną, kompleksową i profesjonalną obsługę nowych zadań Zakładu.

ZUS w Tarnobrzegu – od maja 1976 roku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu powstał w maju 1976 r. a faktyczną działalność rozpoczął w sierpniu 1976 r. Podlegał on wówczas Oddziałowi ZUS w Opatowie. Był jednym z pierwszych pełnozakresowych Inspektoratów ZUS powstałych w ówczesnym woj. tarnobrzeskim.

Pierwsza siedziba ZUS mieściła się w wynajmowanych niewielkich dwóch pomieszczeniach przy ul. Sienkiewicza zupełnie nie przystosowana do potrzeb ZUS i znacznie oddalona od centrum miasta. Początkowa obsada etatowa to 2 osoby. Działalność Zakładu ubezpieczeń Społecznych w tamtym okresie polegała na obsłudze klientów, przyjmowaniu i wstępnej weryfikacji wniosków, wypłacie zasiłków pogrzebowych oraz obsłudze związanej z wnioskami Obwodowej Komisji Lekarskiej ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia.

W styczniu 1984 roku obsada etatowa to już 8 osób i głównie dlatego ZUS zmienił swoją siedzibę na pomieszczenia o większej powierzchni przy ul. Tadeusza Kościuszki, które również były wynajmowane. W tamtym okresie działalność Zakładu rozszerzyła się o wydawanie decyzji w sprawie przyjmowanych wniosków emerytalno-rentowych i wypłatę zasiłków chorobowych.

Rok 1991 okazał się rokiem bardzo znaczącym dla funkcjonowania ZUS w Tarnobrzegu. W wyniku znacznego wzrostu zadań Inspektoratu i ilości pracowników w styczniu 1991 uległa zmianie siedziba ZUS w Tarnobrzegu na zakupiony budynek przy ul. Sienkiewicza 145d. Po rozbudowie tego budynku 1997 roku do obecnego kształtu znajduje się tam do dnia dzisiejszego.

W 1991 r. przejęto całościową realizację wniosków emerytalno-rentowych oraz zasiłkowych od przyjęcia wniosku, wydania decyzji po ich wypłatę. Przejęto również 3500 kont płatników składek do obsługi oraz wszystkie zadania z tym związane. Nowe zadania i nowa obsada etatowa wiązała się również z udziałem tych pracowników w licznych szkoleniach w celu podnoszenia swoich kompetencji.

Od 1999r. do chwili obecnej w wyniku nowego podziału administracyjnego kraju ZUS Tarnobrzeg podlega organizacyjnie pod Oddział ZUS w Rzeszowie i aktualnie zatrudnia 80 osób.

foto&info: Wojciech Dyląg regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie podkarpackim