Żołna (Merops apiaster) to jeden z najpiękniej ubarwionych ptaków jakie przylatują do Polski. Niezwykle kolorowe ubarwienie wskazuje, iż to przedstawiciel tropikalnych ptaków, których cała rodzina liczy aż 24 gatunki. Nam udało się sfotografować żołny w odległości około 20 km od Sandomierza.
Obecnie w południowo-wschodniej Polsce gnieździ się około 50 par żołn. Lęgi znane są także od początku XXI wieku na Dolnym Śląsku.
Te niewielkie ptaki mieszkają obecnie w Europie, zwłaszcza w południowej jej części oraz w Afryce, Azji, a także na Madagaskarze, w Nowej Gwinei i w Australii. Charakteryzują się niezwykle barwnym upierzeniem: rdzawo-brązowe z czarną pręgą przez oko po żółtawe i złotooliwkowe z błękitno-zielonym na skrzydłach. Wszystkie ptaki z tej rodziny mają zakrzywiony do dołu dziób i ostro zakończone skrzydła.
POGROMCA OS
Żołnę można by nazwać pogromcą os, które stanowią znaczną część ich diety obok innych owadów zwłaszcza motyli, błonkówek muchówek i prostoskrzydłych, które w większości łowi w locie czatując i atakując z wysuniętych, dobrze eksponowanych miejsc. Krzywdzącym jest opinia iż to pszczołojad, gdyż ilość chwytanych pszczół jest znikoma.
Żołny rozmnażają się w komorach lęgowych, do których wygrzebują długie korytarze w usypiskach żwirowych lub uskokach ziemnych.
Zagrożeniem dla tych ptaków są lisy i kuny oraz psy biegające bez nadzoru, a także działalność gospodarcza człowieka: chemizacja rolnictwa, pozyskiwanie lessu i piasku w okresie lęgowym, a także zarastanie skarp drzewami i krzewami.
Żołna jest gatunkiem chronionym Konwencją Berneńską, Konwencja Bońską, wpisana jest również do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt.
foto: Piotr Morawski