Dyrektor rzeszowskiego RDOŚ sam sobie przeczy. Najpierw pozytywnie opiniuje uchwałę dot. ochrony lasów Zwierzyniec i Jasień, później zmienia zdanie

Dwie opinie w sprawie uchwały RM Tarnobrzega, na mocy której ochroną prawną objęte zostały lasy Zwierzyniec i Jasień wydał szef Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Najpierw Wojciech Wdowik ww. uchwałę zaopiniował pozytywnie, później zaś wycofał się z tego.

– To niezrozumiała polityka dyrektora rzeszowskiego RDOŚ – komentuje dla portalu NW24.pl Piotr Bednarek, z PTP Wolne Rzeki.

Trwający od lat spór o Las Zwierzyniecki i Jasień pomiędzy mieszkańcami Tarnobrzega, samorządem i organizacjami społecznymi i przyrodniczymi, a zarządzającym tym terenem Nadleśnictwem Nowa Dęba wydaje się nie mieć końca.

24 listopada 2021r. Rada Miasta w Tarnobrzegu przyjęła uchwałę w sprawie utworzenia Zespołu Przyrodniczo Krajobrazowego „Zwierzyniec i Jasień”, wcześniej została ona pozytywnie uzgodniona z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Rzeszowie.

Uchwała jest wynikiem inicjatywy obywatelskiej, pod jej projektem zebrano blisko 1400 podpisów, z 300 formalnie wymaganych. Zanim została przyjęta, była przedmiotem dyskusji komisji Rady Miasta oraz debaty, z udziałem również zastępcy Nadleśniczego Nadleśnictwa Nowa Dęba.

Ostatecznie przyjęta przez Radę Miasta, została przekazana Wojewodzie Podkarpackiemu, a następnie opublikowana w Dzienniku Urzędowym bez żadnych uwag. Z punktu widzenia prawnego od 29 grudnia 2021 uchwała nabrała mocy prawnej i Zespół Przyrodniczo Krajobrazowy zaczął istnieć, chroniąc lasy Zwierzyniec i Jasień przed nadmierną wycinką prowadzoną przez Nadleśnictwo Nowa Dęba.

LASY PAŃSTWOWE SKARŻĄ UCHWAŁĘ DO SĄDU

Kiedy wydawało się, że sprawa doczekała się szczęśliwego zakończenia i wola oraz oczekiwania części mieszkańców Tarnobrzega w końcu zostały spełnione, Lasy Państwowe tj. Nadleśnictwo Nowa Dęba i Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie, sięgają po wszelkie dostępne kroki prawne, dążąc do unieważnienia tej uchwały.

– Najpierw pisma w tej sprawie wysłali do Wojewody Podkarpackiego i Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie, a następnie Nadleśnictwo Nowa Dęba 3 stycznia 2022r zaskarżyło uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, wskazując m.in. że na terenie Zespołu Przyrodniczo Krajobrazowego nie występują cenne walory widokowe, przyrodnicze, historyczne i kulturowe – wyjaśnia portalowi NadWisłą24.pl Piotr Bednarek z PTP Wolne Rzeki.

DYREKTOR RZESZOWSKIEGO RDOŚ BŁYSKAWICZNIE ZMIENIA ZDANIE

W całej tej sprawie niezrozumiałą politykę prowadzi Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Organ opiniujący tę uchwałę miał pół roku na dogłębną analizę problemu – kontynuuje P. Bednarek.

– W ramach swoich kompetencji wezwał m.in. projektodawców uchwały do wyjaśnień i uzupełnień. Finalnie, dyrektor rzeszowskiego RDOŚ wydał postanowienie w którym pozytywnie uzgodnił projekt uchwały, stwierdzając jednocześnie, iż „jest to dobrze zaplanowana forma ochrony przyrody. Która stanowić będzie niezwykle ważny obiekt Zespołów Przyrodniczo Krajobrazowych województwa podkarpackiego – dodaje przyrodnik.

Zmiana stanowiska rzeszowskiego RDOŚ nastąpiła po piśmie z 28. grudnia 2021 r, w którym to Nadleśnictwo Nowa Dęba zwróciło się dyrektora RDOŚ o ponowną analizę zapisów uchwały. Tego samego dnia dyrektor Wdowik przekazał pismo do wojewody, w którym stwierdził m.in. iż cyt: Znając przedstawione w piśmie Nadleśniczego Nowa Dęba argumenty, nie uzgodniłby projektu uchwały Rady Miasta Tarnobrzega ” – koniec cytatu.

SKĄD TEN POŚPIECH?

– Ten niezwykły pospiech jest co najmniej zastanawiający. Co tak kluczowego znalazło się w piśmie z Nadleśnictwa, że Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska nie dał sobie ani jednego dnia na analizę i wyjaśnienia? – zastanawia się P. Bednarek.

O wyjaśnienia w tej sprawie zwróciliśmy się bezpośrednio do dyrektora Wdowika, pytając:

„Jakie wg pana dyrektora pojawiły się znaczące argumenty które sprawiły, że gdyby RDOŚ znając je wcześniej nie uzgodniłby projektu uchwały Rady Miasta Tarnobrzega w sprawie utworzenia zespołu przyrodniczo krajobrazowego „Lasy Zwierzyniec i Jasień”?

W odpowiedzi rzecznik rzeszowskiego RDOŚ Łukasz Lis napisał cyt:

„Na wstępie pragnę sprostować kwestie dwóch pozytywnych uzgodnień, o których Pani pisze. Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody, uzgodnienie projektu uchwały następuje w trybie przewidzianym w Kpa (art. 106), a więc na mocy postanowienia. Pierwsze uzgodnienie natomiast miało charakter „samouzgodnienia” (tzw. „milczącej zgody”) co wynikało z braku przedstawienia stanowiska (w drodze postanowienia) w terminie miesiąca od dnia otrzymania projektu uchwały. Te uwarunkowania prawne określa art. 44 ust. 3b ustawy o ochronie przyrody, do którego odsyłam w przypadku niejasności. Prawdą jest, że projekt uchwały nie zmienił się co do meritum, tj. zakazów i działań ochronnych. Stąd też drugi przedłożony projekt został uzgodniony w drodze postanowienia.

Projekt uchwały jest efektem inicjatywy obywatelskiej, która ma na celu zachowanie walorów przyrodniczych i widokowych kompleksu leśnego „Las Zwierzyniecki”, który  – przypominam – znajduje się w granicach administracyjnych Miasta Tarnobrzeg i dla jego mieszkańców jest miejscem częstych spacerów i odpoczynku. Uzgadniając ten projekt kierowałem się tą ideą, którą w pełni popierał lokalny samorząd (Prezydent Miasta Tarnobrzega i Rada Miasta) oraz część mieszkańców Tarnobrzega.

Niestety, w trakcie toczących się procedur uzgodnieniowych projektów uchwał, nie otrzymałem żadnej informacji ze strony Nadleśnictwa Nowa Dęba o braku ich akceptacji. Stąd też nie znałem innych, aniżeli przedstawione w uzasadnieniu projektu uchwały, argumentów. Byłem przekonany, że projekt uchwały został pozytywnie zaopiniowany przez Nadleśnictwo oraz porozumiano się w zakresie nadzoru i zarządu nad zespołem przyrodniczo-krajobrazowym. Pismo jakie przedłożył Nadleśniczy Nadleśnictwa Nowa Dęba (już po moim uzgodnieniu i opublikowaniu uchwały w Dzienniku Urzędowym) przedstawiło sprawę zespołu przyrodniczo-krajobrazowego w nieco innym świetle, co wzbudziło moje wątpliwości, a przede wszystkim ujawniło brak jakiejkolwiek płaszczyzny porozumienia dla powstania i właściwego funkcjonowania zespołu przyrodniczo-krajobrazowego.

Podkreślę raz jeszcze, że nie podważam inicjatywy społecznej, nie neguję chęci ochrony tego terenu, jednak w myśl zasady zrównoważonego rozwoju, która przyświeca działaniom mojej instytucji, którą kieruję, jestem zobowiązany patrzeć na sprawy szeroko, ważąc interesy wszystkich stron, jednocześnie dbając o ochronę przyrody – czy szerzej – środowiska. W mojej opinii niedoprecyzowanie kwestii nadzoru – lub dosłownie – sprawę dbałości o tę formę ochrony, wynikającej z braku akceptacji ze strony ustawowego zarządcy terenu „Lasu Zwierzynieckiego” – Nadleśnictwa Nowa Dęba, może zniweczyć tę szlachetną, oddolną inicjatywę. Uważam, że ochrona przyrody ma sens, rację bytu i jest skuteczna tylko wtedy, kiedy wszyscy są jej świadomi, w pełni ją popierają i odgrywają przypisane im role. Dlatego w moim piśmie, kierowanym do Wojewody Podkarpackiego, pozwoliłem sobie na stwierdzenie, że nie uzgodniłbym projektu uchwały, ponieważ – mając wiedzę o problemie poruszonym w piśmie Nadleśniczego – przed zajęciem stanowiska, musiałbym rozwiać wszelkie wątpliwości” – koniec cytatu.

Po odpowiedzi otrzymanej od Łukasza Lisa, zadaliśmy kolejne pytanie o następującej treści:

„Jakie przepisy prawa regulują lub wiążą RDOŚ do uzgodnienia uchwały względem akceptacji lub uzgodnień ze strony zarządcy terenu – Nadleśnictwa Nowa Dęba? Ustawodawca nie przewiduje akceptacji, zgody a nawet opinii w sprawach powoływanych form ochrony przyrody przez samorząd terytorialny.”

W odpowiedzi rzecznik rzeszowskiego RDOŚ napisał cyt:

„Przy uzgodnieniu opieramy się o art. 44 ustawy.  My jako organ „wpadkowy” dostajemy (a ściślej powinniśmy dostać) tak naprawdę gotowy materiał do uzgodnienia. Oczywiście zdarzają się sytuacje, w których wzywamy do uzupełnienia, jednak z uwagi na zawity (30 dni) termin nie ma na to czasu – taki zamysł widocznie miał ustawodawca. Postanowienie albo milcząca zgoda. Nie ma półśrodków.

Nie mamy obowiązku pytać o zgodę Nadleśnictwa dlatego tego nie zrobiliśmy. Szkoda jednak, że wszystkie te niuanse nie zostały  rozwiązane na płaszczyźnie Prezydent  – Nadleśniczy, bo całej tej sprawy by nie było, a zespół by spokojnie funkcjonował.

Z doświadczenia wiemy, że kwestie nadzoru nad formami ochrony przyrody są bardzo ważne pod kątem wydatkowania środków finansowych. Sytuacja jaka ma miejsce w Tarnobrzegu nie stwarza dobrego klimatu do ochrony przyrody” – koniec cytatu

– Z pism i odpowiedzi wynika, że Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska nie miał obowiązku pytać o zgodę Nadleśnictwo Nowa Dęba, mimo tego pod wpływem jednego pisma stwierdza, że w tych okolicznościach projekt uchwały nie zostałby uzgodniony – konstatuje prezes Wolnych Rzek.

– O zmianie swojej decyzji RDOŚ nie poinformował głównych zainteresowanych czyli tarnobrzeskich radnych. Jednocześnie RDOŚ nie podjął żadnej próby mediacji i chęci wyjaśnienia sprawy z projektodawcami uchwały, stając niejako jedynie po stronie skarżącego czyli Nadleśnictwa Nowa Dęba – dodaje P. Bednarek.

W korespondencji z rzeszowskim RDOŚ zadaliśmy również pytanie: Czy w świetle takich niejasnych decyzji dyrektor nie poczuwa się do odpowiedzialności i nie powinien honorowo podać się do dymisji? Zostało ono pozostawione bez komentarza.

W związku ze skargą złożoną przez Nadleśnictwo Nowa Dęba, którą treść opublikował dr Witold Zych, zwróciliśmy się z pytaniami o uzasadnienie stanowiska Nadleśnictwa – niestety odpowiedzi na nasze pytania nie otrzymaliśmy – szczegóły tutaj

Podkarpackie Towarzystwo Przyrodników „Wolne Rzeki”, wysłało do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie pismo z prośbą o wyjaśnienie stanowiska RDOŚ w sprawie uchwały o ochronie lasów Zwierzyniec i Jasień – przeczytać można o tym tutaj